آب، انرژی و محیط‌زیست

 هر چند انواع فناوری‌های مورد نیاز در طی سال‌­های اخیر در کشور رشد و توسعه بسیار چشمگیر و اثرگذار  داشته‌اند مع­ الوصف، نوسانات و تغییرات اقلیمی، کمبود آب و مسائل زیست محیطی مربوط به آن از بحران­ های مهمی است که در چند دهه اخیر زندگی بشر را دچار چالش نموده است. امروزه بروز خشکسالی‌های شدید و سیل‌های ویران­گر منجر به خسارات جبران­ ناپذیری به بخش ­های مختلف صنعت، کشاورزی، محیط­ های طبیعی و سرزمین شده و پیامدهای منفی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی متعددی را به ­همراه داشته است. ایران با میانگین بارش سالیانه حدود 250 میلی­متر جزء مناطق خشک و نیمه خشک جهان محسوب شده و با توجه به کمبود بارش و رشد جمعیت آن، بایستی تدابیر و راهکارهای فناورانه برای تأمین آب مورد نیاز در بخش­‌های شرب، کشاورزی، صنعت، محیط زیست و بهداشت مد نظر قرار گیرد.

از طرفی معضل تشدید فرسایش آبی، بادی و هدر رفت مواد مغذی خاک که از جمله علل آن کاهش پوشش گیاهی، بیابان زایی و تغییر نامناسب کاربری اراضی و استفاده از سرزمین می‌باشد و نیز معضل افزایش شوری خاک که در اثر روش­‌های نامناسب آبیاری، کشت و... صورت می‌پذیرد، ضرورت استفاده از فناوری­­‌هایی را که بتواند به کاهش فرسایش، رشد و توسعه گیاهان مقاوم به شوری و خشکی کمک نموده و معیشت مردم را در مناطق تخریب یافته تأمین نماید آشکار می‌سازد.

علاوه بر این، آلودگی منابع هوا، آب و خاک از جمله عوامل تهدید کننده سلامت بشر، حوزه‌های آبخیز و اکوسیستم‌های طبیعی است. آلودگی هوا ناشی از احتراق سوخت­‌های فسیلی از جمله معضلاتی است که  نه تنها مردم کلان شهرها بلکه ساکنین شهرهای کوچک نیز امروزه با آن دست به گریبان هستند. به ­علاوه بروز پدیده گرد و غبار در بخش‌های جنوب، جنوب غرب، غرب و شرق کشور مشکلات فراوانی را برای ساکنان این مناطق به همراه داشته است و گستره آن در سراسر کشور رو به افزایش است. بیماری‌های مختلف جسمی و روانی و اثرات منفی بر محیط زیست، تولیدات کشاورزی و منابع طبیعی از جمله عوارض این پدیده می­‌باشد. با این وصف، ضرورت به‌کارگیری فناوری­‌های جدید در حل بحران آلودگی هوا وگرد و غبار دو چندان می­‌شود.

آب از مهمترین منابع پایه تولید در سطح حوضه­‌ها است که علاوه بر بهره­‌برداری بی­‌رویه، در معرض استفاده نامناسب نیز قرار گرفته است و لذا فناوری­‌های ارتقاء بهره­‌وری آب، تعادل بخشی آبخوان‌­ها و بهبود کیفیت تجهیزات و تأسیسات آبی یکی از دیگر اولویت‌­های امروز عرصه علم و فناوری کشور می‌­باشد.

همچنین استفاده از دانش برای ایجاد ارزش افزوده محسوس یا غیر محسوس که همان مفهوم اقتصاد دانش بنیان می­‌باشد و ایجاد کسب و کارهای ارزش آفرین و مبتنی بر فناوری­‌های نوین از جمله راه­کارهای ایجاد اشتغال و حل مشکلات معیشتی مردم می‌­باشد که بایستی ضمن تلاش برای حفظ منابع آب، خاک و هوا  مورد توجه قرار گیرد.

ستاد توسعه فناوری­‌های آب، خشکسالی، فرسایش و محیط زیست بر آن است تا با حمایت از طرح‌ها و راهکارهای فناورانه و با برگزاری استارت آپ­ و مد نظر قرار دادن اقتصاد دانش بنیان در دستیابی و ارتقاء بهره‌­وری از آب و خاک، حل بحران­‌های زیست محیطی کشور، تأمین نیاز پایه منابع آب و خاک و نیز ایجاد اشتغال مناسب به‌­منظور معیشت پایدار مردم با مشارکت کلیه ذی­نفعان، نخبگان و دانشمندان کشور گام­‌های مؤثری را بردارد. برگزاری جشنواره ایده که فراخوان آن بر روی وب­‌گاه ستاد قرار گرفته از جمله اقدامات ستاد در راستای  شناسایی ایده­‌های برتر و استفاده از آن­ها در راستای تحقق اهداف یاد شده می‌­باشد. باشد که با رصد ملی فناوری این حوزه­‌ها در سطح کشور و با تلاش هم‌­افزا و فراگیر همه فناوران ذیربط بتوان شکوفایی لازم را برای کشور اسلامی ایران به ارمغان آورد.