آب، انرژی و محیط‌زیست

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم نقش علم و فناوری و استفاده از تکنولوژی‌های جدید در حفظ محیط زیست کشور و ارتقای شاخص‌های زیست‌محیطی بر هیچ‌کس پوشیده نیست و این موضوع در کشور ما با توجه به تحریم‌هایی که مانع از انتقال فناوری‌های روز به کشور می‌شوند، پررنگ‌تر است،
در این میان نقش معاونت علمی ریاست‌جمهوری در حفظ محیط زیست بسیار مهم است و این نهاد می‌تواند کمک شایانی برای نجات محیط زیست کشور در حوزه‌های مختلف هوا، آب، خاک، تنوع زیستی و...، باشد.

در این خصوص دکتر محمد همت؛ سرپرست ستاد توسعه فناوری آب، اقلیم و محیط زیست معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم اظهار کرد: مبحث محیط زیست، مبحث گسترده‌ای است و از میان موضوعات مرتبط با آن در این ستاد با توجه به ظرفیت و بضاعت و البته با در نظر گرفتن اولویت‌ها دو موضوع آلودگی‌­های آب و آلودگی هوا در دستور کار قرار گرفته است.

وی ادامه داد: هرساله با فرارسیدن فصل زمستان و با وقوع پدیده وارونگی دما، موضوع آلودگی هوا برجسته و طرح­‌ها و راهکارهایی مطرح می­‌شود اما با گرم شدن هوا در بهار و تابستان این راهکارها به‌کلی فراموش می‌­شود. در این ستاد ما بنای بر کار اصولی و مستمر تا رفع مسئله داریم و برنامه‌ریزی‌های خوبی توسط نخبگان و کارشناسان صورت گرفته است.

رئیس ستاد توسعه فناوری‌­های آب، اقلیم و محیط زیست معاونت علمی با بیان اینکه "برنامه­‌های ما به دو دسته کلی قابل تقسیم هستند"، گفت: یکی حمایت و توسعه دانش، فناوری، طرح­‌ها و محصولاتی است که نسبت به آلودگی رویکرد پیشگیرانه دارند و از تولید و انتشار آلاینده‌­ها در محیط جلوگیری می‌‌کنند یا میزان آن­‌ها را کاهش می‌­دهند مانند اصلاح و ارتقاء تجهیزات مورد استفاده در خودروها و موتورخانه‌ها و صنایع که با چرخه سوختن مواد هیدروکربنی ارتباط دارند.

همت ادامه داد: دسته دوم فناوری‌­ها و طرح‌­هایی است که به کنترل و مدیریت آلودگی­‌ها و آلاینده‌های منتشر شده کمک می­‌کنند؛ از جمله جاذب­‌ها و فیلتر­ها، ایجاد باد یا باران مصنوعی و سایر فناوری‌هایی که به تغییرات آب و هوایی ارتباط دارند. فراخوان‌هایی در سایت ستاد منتشر شده و بنده از تمامی پژوهشگران، دانشجویان، اساتید دانشگاه، فناوران و صنعتگران دعوت می‌­کنم تا ایده‌­ها، محصولات و طرح‌­های خود را به ستاد ارائه کنند تا پس از ارزیابی و صحت‌سنجی، حمایت­‌های پیش‌­بینی شده از آن‌ها به عمل آید.

وی با اشاره به اینکه آلودگی هوا به یکی از داغ‌ترین مسائل روز جامعه تبدیل شده و فعالیت­‌های عادی و روزمره مردم را متأثر کرده است، استفاده از تجارب جهانی را به عنوان راهکار جایگزین تعطیلی ادارات و مدارس و طرح زوج و فرد از درب منزل دانست و گفت: واقعیت این است که این مسئله به یکباره به وجود نیامده که کسی بتواند یا ادعا کند که در کوتاه مدت آن را برطرف می‌کند.

رئیس ستاد توسعه فناوری‌­های آب، اقلیم و محیط زیست معاونت علمی افزود: کشور ما در حال حاضر به چیزی بیشتر از وعده و صحبت‌­های شیرین نیاز دارد. مجموعه‌ای از تصمیمات نادرست و غفلت‌ها در مدیریت و برنامه‌ریزی شهری، در استانداردهای تولید و عرضه سوخت، تولید خودرو، رعایت قوانین و استانداردها و الگوهای توسعه غیر بومی و نسنجیده در طی چند سال گذشته باعث وضعیت فعلی شده و شاید بتوان گفت که متأسفانه این شرایط از برخی جنبه‌ها در حال بدتر شدن است.

همت تأکید کرد: موضوع آلودگی هوا به چند مرجع و متولی مربوط می‌­شود که شامل، سازمان محیط زیست، شهرداری­‌ها، وزارت کشور و...، است. در این میان معاونت علمی که رسالت اصلی آن توسعه دانش و فناوری­‌های مرتبط با حل مسائل مردم است در کنار سازمان‌های متولی اصلی به ایفای نقش و مأموریت‌­های تخصصی خویش می‌­پردازد. برای حل این مشکل نیز از تجربه کشورهای مختلف در نقاط مختلف دنیا می­‌توان کمک گرفت.

وی درخصوص تجارب کشورهای خارجی توضیح داد: به طور مثال تجربه کشورهای تولیدکننده و عرضه‌کننده خودرو که بر روی کاهش آلایندگی خودروها تمرکز و سرمایه‌گذاری کردند و در بلندمدت از منافع آن استفاده کردند، می‌توانند به ما کمک کنند.

رئیس ستاد توسعه فناوری‌­های آب، اقلیم و محیط زیست معاونت علمی ادامه داد: از نظر حقوقی و تقنینی نیز، موازین و استانداردهای سختگیرانه و جریمه‌های سنگین و بازدارنده‌ای که برای انتشار آلودگی به خصوص صنایع و کارخانه­‌ها و حتی مشترکین خانگی و ادارات دولتی مصرف کننده سوخت‌های فسیلی و مالکان خودروها وجود دارد، مثال‌هایی از تجربه موفق کشورها در کنترل و مدیریت انتشار آلودگی‌هاست. در ستاد توسعه آب، اقلیم و محیط زیست تلاش می‌کنیم از هر طرح یا ایده علمی و فناورانه به خوبی حمایت کنیم و بسترهای لازم برای رشد و توسعه علوم و فناوری­‌های مرتبط فراهم شود.

همت با تأکید مجدد بر استقبال از طرح‌ها و ایده‌های جدید، توضیح داد: از آنجایی که یکی از اهداف ما در معاونت علمی اتصال نظام مسائل به نظام حل و ارتباط صنعت و دانشگاه است، مکانیزم‌ها و اعتبارات خوبی در ستاد برای این منظور دیده شده است. در طراحی ساختار ستاد ما به این نکته توجه ویژه داشتیم و کارگروه­‌های تخصصی برای بررسی، ارزیابی و کمک به ارتقاء طرح‌­ها و ایده‌­ها پیش‌­بینی شده است.

وی بیان کرد: ستاد رویکرد کاملاً بازی نسبت به طرح‌ها و ایده‌ها در هر سطح بلوغی (TRL) دارد به لحاظ طیفی تمامی دانشجویان، مخترعین، پژوهشگران، صنعتگران، فناوران، اعضای هیئت علمی و حتی دانش آموزان و معلمان نیز می‌­توانند ضمن ارتباط با ستاد، از حمایت‌­ها برخوردار شوند. همچنین ستاد از توسعه علم و فناوری و تجاری­‌سازی و ترویج محصولات حمایت می­‌کند.

رئیس ستاد توسعه فناوری‌­های آب، اقلیم و محیط زیست معاونت علمی تصریح کرد: کتب، مقالات علمی داخلی و خارجی، پایان‌نامه‌ها، طرح‌های پژوهشی، کارگاه­‌ها و سمینارها، فرصت­‌های مطالعاتی، اختراعات، طرح­‌های ساخت محصول، صنعتی سازی و تجاری سازی محصولات و...، در سبد حمایتی ستاد توسعه آب اقلیم و محیط زیست در راستای توسعه علم و فناوری و اقتصاد دانش بنیان است. ضمن اینکه ما تلاش کردیم تا با ساده سازی مسیر و فرآیند بررسی و و ارزیابی طرح‌ها موجب تسهیل و سریع پاسخگویی سیستم شویم.

همت اضافه کرد: به همین منظور پلتفرمی در دست تهیه هست که ورودی‌های آن روی وبسایت ستاد به نشانی ab.isti.ir در بخش حمایت‌ها قرار می‌گیرد و متقاضیان پس از مراجعه به آن و تکمیل فرم­‌های مربوطه عملاً وارد فرآیند شدند و پس از بررسی مدارک و تأیید اولیه کارشناسان به کارگروه‌های تخصصی مربوطه فرستاده می‌­شود تا در اسرع وقت مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد. تدابیری اتخاذ شده تا حتی الامکان در هر مرحله کارشناسان و اساتید کارگروه­‌های تخصصی نواقص و اشکالات طرح‌ها را به متقاضی منعکس و در ویرایش و ارتقای طرح نیز به آن‌ها کمک کنند.