آب، انرژی و محیط‌زیست

استفاده از مالچ‌ها یکی از راهکارها برای تثبیت خاک و جلوگیری از ایجاد گرد و غبار در هنگام وزش باد است. مالچ‌های نفتی بطور سنتی از دیر باز و بطور وسیع در مناطق بیابانی و باد خیز که دارای فرسایش زیاد هستند توسط دستگاه‌های اجرایی استفاده می‌شوند. هر چند زیان‌های فراوانی به محیط زیست وارد می‌کنند.

احمد جلالیان مجری پروژه تولید مالچ‌های رسی بنتونیت گفت: سال 95 اجرای این پروژه در مهمترین کانون فرسایش بادی اصفهان یعنی منطقه سجزی آغاز و در مساحت 65 هکتاری اجرایی شد. استفاده از این مالچ‌ها در این وسعت باعث کاهش فوق العاده فرسایش بادی شد. به گونه‌ای بعد از اجرای طرح علیرغم وزش بادهای تند گرد و غباری در محدوده طرح مشاهده نشد.

وی ادامه داد: این مالچ‌ها از رس بنتونیت کلسیم دار تهیه م‌‌شود که با نواوری خاص میزان آهک و سدیم در آنها تنظیم و پایداری می‌شوند.

جلالیان درباره مزیت مالچ‌های رسی در مقایسه با مالچ نفتی گفت: مالچ‌های رسی جذب رطوبت بالایی دارند و هیچ گونه آسیبی برای محیط زیست ندارند. همچنین نفوذ آب از آنها به خوبی انجام می‌شود و پس به دلیل این نفوذپذیری مناسب ایجاد روان آب نمی‌کنند. اما مالچ‌های نفتی نفوذپذیری ندارند یا اگر باشد باعث انتقال آلاینده‌ها به آب زیر زمینی می‌شوند.

وی با اشاره به سایر مزیت‌های این محصول افزود: مالچ‌های نفتی هزینه بالایی دارند و برای هر هکتار با توجه به منطقه عملیاتی باید حدود 50 میلیون تومان هزینه کرد. در صورتی که هزینه مالچ رسی برای هر هکتار حدود 5 تا 6 میلیون تومان است. نکته جالب دیگر تقویت پوشش گیاهی و گیاهان بومی منطقه با مالچ‌های رسی است. همچنین استفاده از این نوع مالچ باعث عدم تولید گرد و غبار در بادهای با سرعت 100 کیلومتر بر ساعت است.

عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی اصفهان همچنین بیان کرد: در حال حاضر پس از چند سال تحقیق و توسعه و با حمایت ستاد توسعه فناوری های آب، خشکسالی، فرسایش و محیط زیست معاونت علمی و فناوری و ستاد ملی گرد و غبار کشور این طرح از مرحله پایلوت عبور کرده است و امکان تجاری­سازی محصول و تولید انبوه ان که خود فرصت جدیدی برای کسب و کارهای نوین در حوزه بیابان زدایی محسوب میشود. از طرفی قابلیت کاربرد و توسعه در سایر نقاط مشابه بیابانی کشور برای تثبیت خاک را دارد

وی درباره این موضوع که این محصول با چه نوع بافت خاکی سازگاری دارد گفت: عمده گرد و غبارهای کشور در سه نوع بافت خاک لومی شنی، لومی و سیلتی لومی ایجاد می‌شوند که این محصول با موفقیت روی این سه نوع بافت تست شد.