آب، انرژی و محیط‌زیست

محققان کشور طرحی فناورانه برای نمک‌زدایی از آب اجرا کردند که این طرح الگویی توان تولید ۵ هزار لیتر آب شیرین در روز را دارد.

«آب منبع حیات است»؛ جمله ای که بارها و بارها شنیده‌ایم اما تا امروز چقدر جدی و عمیق به آن فکر کرده‌اید.در این میان آب شیرین همچون گنجینه‌ای ارزشمند برای کشورهاست. با اینکه بیش از ۷۰ درصد سطح زمین را آب پوشانده اما کمبود آن در کشورها تبدیل به یک بحران شده است. زیرا از تمام آن، مقدار بسیار کمی آب شیرین است که می تواند به طور مستقیم توسط موجودات زنده مورد استفاده قرار گیرد.

پس اهمیت دستیابی به آب شیرین در اینجا مشخص می‌شود. با توجه به رشد روز افزون تقاضا برای آب شیرین روش‌های نمک‌زدایی از آب مورد توجه قرار گرفته است. در همین راستا طرحی فناورانه با عنوان نمک زدایی با استفاده از دورریز حرارتی در ستاد توسعه فناوری‌های آب، خشکسالی، فرسایش و محیط زیست معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری مورد حمایت قرار گرفت. طرحی فناورانه تا با فناوری بومی بتوانیم آب شیرین تولید کنیم.

اسمز معکوس و استفاده از سیستم‌های حرارتی برای نمک­زدایی آب روش های مرسوم هستند. روش استفاده شده در این طرح جز روش‌های حرارتی محسوب می‌شود. پس در آن نیاز به یک منبع حرارتی است.

در روش حرارتی آب به بخار تبدیل می‌شود و تغییر فاز می‌دهد البته دسته‌ای از روش‌های حرارتی دما پایین هستند. در این روش‌ها منبع حرارتی بخار نیست. بلکه می‌تواند مایعی داغ باشد و از این منبع حرارتی برای نمک زدایی آب استفاده کرد. آب انرژی این منبع حرارتی را دریافت می‌کند و تبخیر می‌شود. در صنایعی مانند پتروشیمی جریانات داغ وجود دارد که می‌توان از آنها به عنوان منبع حرارتی استفاده کرد.

در این طرح مایعات با دمای ۵۰ تا ۹۵ درجه سانتیگراد که دورریز هستند، مورد استفاده قرار می‌گیرند. از آنجا که جریانات دورریز دمای پایینی دارند. پس در صنایع دارای اهمیت نیست و با این جریان حرارتی دورریز کم دما در فاز مایع از انرژی که برای صنایع اهمیتی ندارد آب تولید می شود. پس به نوعی بازیافت انرژی از این منابع انجام می‌گیرد. بیش از ۹۰ درصد کار ساخت سیستم به اتمام رسیده است و با استفاده از طرح الگویی در دست ساخت توانایی تولید ۵ هزار لیتر آب شیرین در روز وجود دارد و برای هر صنعتی که دورریز حرارتی کم داشته باشد کاربردی است. آب تولید شده توسط این سیستم نیز از نظر کیفی دارای قابلیت مصرف در صنعت و شرب است.